Cilt 2 sayfa 246

Vankulu Lugati cilt 2 sayfa 246


جمعیدر‌

اجل‌من‌الباب‌الاول‌ والثانی‌‌‌اذاجنا‌ە وهیجە‌یعنی‌اوزرلر‌ینە‌شری‌ چكوب‌تحریك‌ایتسە
المأجل:میمك

وجیمك‌فتحیلە‌ صوجمع‌‌اولەجق‌ مستنقع‌الماء‌معناسنە
المأجل:علی‌‌وزن‌ المساجد‌جمعی‌صوایركیلەجك‌

یرلرمعناسنە‌
المتأجل:میمك‌ضمی‌وجیمك‌ كسریلە‌بریردەایركلن‌صو‌
الاجیل:همزەنك‌ فتحی‌وجیمك‌‌

كسری‌ومدیلەبمعناە‌ یقال‌ماء‌متأجل‌وماء‌ اجیل‌ای‌مجتمع‌
اجلی‌:فتحتینلەوالفك‌ قصریلەفعلی‌وزنی‌

اوزرەبرموضعك‌ اسمیدر‌‌كە‌اول‌عربلرك‌معروف‌اوتلاغیدر
اجل:فحتینلەنعم‌ كبی‌‌كلمۀجوابلر

اخفش‌ایتدی‌یوقدر‌ واركە‌‌اجل‌نعمدن‌ احسندر‌‌تصدیقدە ونعم‌اجلدن‌احسندر استفهامدەمثلا

انت‌‌سوق‌تذهب‌ دینلسە‌جوابندە‌اجل‌ دیمك‌‌احسن‌اولور‌نعم‌دیمكدن‌واكر‌اتذهب‌ دینلسە‌جوابدە‌

نعم‌‌دیمك‌احسن‌‌اولور‌ اجل‌‌دیمكدن‌
الادل:همزەنك‌كسری‌ودالك‌سكونیلە‌بیوندەاولان‌ اغریدر

اجل‌كبی‌كسرهمزەایلەنتكیم‌الان‌مرور‌ایتدی‌وادل‌‌شول‌قویی‌سودە‌ دیرلر‌كەزیادەاكشمش‌اولەیقال‌

جاءنابادل‌ماتطاق‌ خمضاای‌من‌خموضتها
الازل‌:الفك‌فتحی‌ وزانك‌‌سكونیلە‌طار اولمق‌ضیق‌معناسنە‌

یقال‌ازل‌الرجل‌یأزل‌‌ازلامن‌الباب‌الثانی‌ای‌صارفی‌‌ضنیق‌وجدب‌ یعنی‌‌طارلغە‌وقتلغە واقع‌‌اولدی‌

وازل‌حبس‌ایتمكەدخی‌‌دیرلریقال‌ازلو امالهم‌یأزلو‌ اذاحبسو‌هاعن‌المرعی‌من‌خوف‌
المأزل: میمك

فتحی‌وزانك‌كسریلە طارلق‌‌جكجك‌‌یر‌مأزق‌ كبیدر‌‌وزناومعنی‌
التأزل:فتحتینلە وزانك‌‌ضمی‌ وتشدیدیلە

كذلك‌طاراولمق‌ فراروایتی‌اوزرەیقال‌تأزل‌صدری‌وتأزق‌ای‌ضاق‌
الازل:همزەنك‌ كسری‌‌وزانك‌

سكونیلەكذب‌معناسنە‌در
الازل:فتحتینلە‌ قدم‌‌معناسنە‌دریقولون‌‌هوازلی‌وبعض‌اهل‌ علم‌ایتدی‌‌

بوكلمەنك‌اصلی‌قدیم‌‌ اولان‌‌نسنەیە‌لم‌یزل‌دیدكلرندندراندصكرە‌هذە‌الكسەیەنسبت‌ اولندقدە

اختصاردن‌غیرەمجال‌ اولممغین‌یرلی‌ اندنصكرەپایی‌خفتدن‌ اوتری‌‌الغەقلب‌ایدوب‌ازلی‌دیدكلری‌نتكیم‌

ذی‌یزن‌نام‌ملكەكە‌ خمیر‌ملوكندندرنسبت‌ ایدوب‌رمح‌ازنی‌دیرلرویثربەكە‌مدینۀمنورە‌درنسبت‌

ایدوب‌نصل‌اثری‌دیرلر
الاسل:فتحتینلە‌ برجنس‌‌اغاجدر بعضیلر‌ایتدی‌ هراغاج‌كە

انك‌اوزون‌دیكسنی‌‌ اولە‌انك‌دیكننسەاسل‌دیرلروكوندرلرە‌دخی‌ اسل‌‌دیرلر
الاسلة: كذلك‌

فتحتینلەدیلك‌وقولك‌‌ ایجنەاولان‌یری‌ مستدق‌‌اللسان‌ ومستدق‌اندراع‌ معناسنە‌وبو

مقامدە صاحب‌ترجمەنك‌اسلەتفسیرندە‌دیلی‌وقولی‌ اینجە‌كمسنەدیدوكی‌سهو‌

اولدغی‌ظاهراولور‌
الاسیل:همزەنك‌ فتحی‌وسینك‌‌كسری‌ومدیلەشول‌ كمسنەدركە

یوزی‌‌ملائم‌اولوب‌ طویل‌‌اولەرجل‌اسبل‌ الحداذاكان‌لبن‌الخد طویلەوهرنسنەكە‌

صلقی‌اولەاكاسیل‌دیرلر
الاسالة:همزەنك‌‌ فتحیلەصلقی‌اولمق‌‌ یقال‌اسل‌اسالةمن‌الباب‌الخامس‌


الاسال:همزەنك‌فتحی‌ومدیلەاخلاق‌ وعلامات‌منە‌قولهم‌هو‌ علی‌اسنال‌من‌ابیەمثل‌اسسان‌

وزناومعنی‌یعنی‌ اناسنە‌شیەدر‌ علاماتندەواخلاقندە وابن‌‌السكیت‌ایتدی‌ اسالك‌واحدی‌نە‌

ابدوكنەبنم‌سماعم‌‌‌ شغوزم‌‌اولمامشدر‌
المأسل:میمك‌‌ وسینك‌‌‌فتحیلە برقومك‌‌اسمیدر‌رملۀ

مخصوصە‌معناسنە
الاصل:همزەنك‌ فتحی‌وصادك‌ سكونیلە‌كوك‌بیخ‌ معناسنە
الاصول:

ضمتینلەجمعی‌‌ وكسائی‌ایتدی‌عربلرك‌ اصل‌لە‌ولافضل‌ دیدكلری‌قوللرندە‌ اصللەمراد‌حسب‌

وفضلەمراد‌لساندر
المؤصل:میمك‌ضمی‌‌وصادك‌فتحی‌ وتشدیدیلەقوی‌‌ ومحكم‌‌اولان‌نسنە

یقال‌اصل‌
مؤصل:ای‌قوی‌‌
الاستیصال:همزەنك‌‌وتانك‌كسری‌ ومدیلەبرنسنەیی‌‌ دبندن‌‌

قوپرمق‌‌استأصلە اذاقلغەمن‌اصلە‌‌
الاصیل:‌همزەنك‌ فتحی‌‌وصادك‌‌كسری‌ومدیلە‌ایكندی‌

وقتندە‌اخشام‌وقتنە‌ وارنجە‌‌‌‌‌اولان‌‌زماندر‌ واصیل‌‌قوی‌معناسنەدەكلور‌یقال‌رجل‌اصل‌ الرأی‌

ای‌محكم‌الرأی‌‌‌‌‌‌واصیل‌‌اولی‌معناسنە‌دە‌كلور‌ یقال‌ مجداصیلی‌ای‌ ذواصالةوفخامة
الاصل:

ضمتینلە‌جمعی‌ذكر‌ اولنان‌وقتلرمعناسنە‌
الاصال:همزەنك‌ فتحی‌ومدیلەجمعی‌
الاصائیل:

همزەنك‌فتحی‌ویانك‌ كسریلەكذلك‌جمعی‌ كویا‌كە‌اصیلە‌نك‌ جمعیدر
الاصلان: همزەنك‌‌ضمیلەكذلك‌‌ اصیلك‌‌



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64