Cilt 2 sayfa 284

Vankulu Lugati cilt 2 sayfa 284


فصل‌الدال)
الدأل: دالك‌‌‌فتحی‌‌‌وهمزەنك‌‌سكونیلەالدەمق‌‌ختل‌ معناسنەوابو‌زید‌ ایتدی‌دأل‌برجنس‌

یوریمكدر‌سباعك‌ صیدی‌الدەاولان‌‌یوریمسی‌‌كبی‌یاخود‌ یوكی‌‌اغراولان‌كمسنەیوریمسی‌كبی‌

واصمعی‌كتاب‌خیادە‌ انك‌‌یوریمسی‌صفندە‌ ایتدی‌
الدألان: فتحتینلە‌شول‌ یوریمكدركەادمی‌ بری‌برینە

مقارن‌اولوب‌یوكی‌ اغرلنمش‌‌‌كمسنەكبی‌ یوریە‌
الدؤلول:دالك‌ولامك‌‌ضمی‌ایلە عصفور‌

وزنی‌اوزرە‌آفت‌داهیە‌ معناسنە‌
الدأالیل: قادیل‌وزنی‌اوزرە‌ جمعی‌‌داهیە‌لر‌ معناسنەودٔولو‌ل‌

قارشقلغە‌دخی‌دیرلر یقال وقع‌القوم‌فی‌دؤلول‌ای‌ فی‌اختلاط‌من‌لعرهم‌
الدیٔل:دالك‌ضمی‌ ویانك‌‌

كسریلەكلنجكەشبیەبرجانور‌دراحمد‌بن‌ یحی‌‌ایتدی‌فعل‌وزن‌ اوزرە‌‌كلام‌عربدە بواسمدن‌

غیری‌ایشدلمامشدر‌ اخفش‌‌ایتدی‌هذالاسم‌ایلە‌مسمایە‌نسبت‌ اولندی‌‌ابو‌الاسود الدیٔلی‌بوقدر‌واركە‌‌

حالت‌نسبتدە‌همزە مفتوح‌‌قلندی‌‌نسبتدە‌‌ اولان‌‌قاعدە‌لری‌اوزرە‌ یاء‌نسبتلە‌توالی‌ كسرتینی‌‌ثقیل‌

عد‌ایدكلرنە‌بناء‌نتكیم‌نمركلمە‌سن‌‌نسبتدە‌‌ نمری‌دیرلر‌فتحتینلە ونمرە‌قپلان‌دیدكلری‌ جانورلر‌درسباع‌

جنسندن‌وكاە‌اولور‌‌ ابو‌الاسود‌الدولی‌‌دخی‌ دیرلرواومفتوحەایلە زیراهمزەقچن‌مفتوح‌ اولوب‌‌ماقبلی‌

مضموم‌‌اولسە‌آنك‌ تخفیفی‌همزەیی‌ واوەدوندرمكلە‌اولورنتكیم‌جؤن‌‌كلنەسندە‌جون‌ومؤن‌كلمەسندە‌

مون‌دیرلر‌وجؤن‌عطارطبلەسنە‌دیرلركە‌ سختیا‌ن‌قپلنمش‌اولە ومؤ‌ن‌نفقیە‌دیرلر‌وابن‌الكلنی

ایتدی‌اول‌ایوالاسد الدیلیدر‌همز‌ەیایە‌قلب‌اولندی‌مكسور‌ اولدیغچون‌‌‌ودال‌دخی‌ مكسوراولدی‌

صیانةللیاء‌نتكیم‌قیش ل‌‌ وبیع‌‌كلمەلرندە‌ قلنمشدر‌وابو‌الاسودك‌ اسم‌ظالم‌بن‌عمروبن‌سلیمان‌در‌كە‌جد‌

اعلاسی‌دیل‌بن‌بكری‌‌ كانە‌در‌واصمعی‌ایتدی‌ عیسی‌بن‌عمر‌ایتدی‌ دیل‌بن‌بكرالدنانی‌ همزەایلە‌در‌

همزەسن‌اهل‌حجاز ترك‌ایمشلر‌در
الدبل: دالك‌‌فتحی‌وبانك‌ سكونیلە‌برنسنە‌یی‌ پرمقلرلە‌جمع‌ایتمك‌‌

پرمقلرلە‌لقمە‌جمع‌ ایتمك‌‌كبی‌مثلا‌ودیل‌ الارض‌‌یری‌اصلاح‌ ایتمك‌‌معناسنەدركرك‌ اصلاح‌‌حشكی‌

صاچماغلە‌اولسون‌ كرك‌‌‌اخرطریقلە‌ اولسون‌‌تقول‌دبلت‌ الشیٔ‌ودملتە‌من‌الباب‌ الاول‌‌پس‌دبل‌

هرنسنەیی‌اصلاحە اطلاق‌اولنور‌
الدبول:ضمتینلە‌خردە‌اولان‌ نهرلردر‌اصلاح‌ اولندی‌غچون‌‌دبول‌

دیرلر
الدبلة:دالك‌ ضمی‌‌وبانك‌‌سكونیلە‌صمغدن‌وغیریدن‌جمع‌ اولنان‌نسنە‌كتلەكیبدر‌وزنا

ومعنی‌‌محتملدر‌كە‌ دبلە‌‌دیمكلەمعروف‌ اولان‌‌طعام‌بوندن‌ مأخوذاولە‌طبخ‌ایدن‌ كمسنە

یوقسقەبی‌جمع‌ ایدوب‌‌ طبخ‌‌‌اتدیكچون‌
التدبیل:علی‌وزن‌ التكریم‌برنسنەیی‌جمع‌ ایتمك‌تقول‌دبلت‌

الشیٔ
الدبل:دالك‌ فتحی‌وبانك‌كسری‌ ومدیلە‌برلفظدرآفت‌ معناسن‌تأكید‌ایچون‌ كیدایچون‌ذكر‌

اولنور‌
الدبل‌:دالك‌ كسری‌‌‌وبانك‌سكونیلە آفت‌‌داهیە‌معناسنە یقال‌دبلادبیلاكمایقال‌ تكلا‌

ثاكلاوثكل‌وموتە هلاكە‌‌دیرلر‌
الدبیلة:دالك‌ضمی‌وبانك‌‌فتحی‌‌ ویانك‌‌سكونیلە‌داهیەمعناسنە‌در‌

تصغیر‌تكثیر‌‌‌ایچون‌در‌یقال‌دبلتهم‌‌الدبیلة ای‌اصایتهم‌الداهیة وبوابوعبید‌روایتی‌ اوزرەدر‌
الدوبل‌:

دالك‌وبانك‌فتحی‌ وواوك‌‌سكونیلە‌شول‌حمارصغیردركە‌ بیومیە‌ واخطل‌نام‌شاعرە‌ بومعنیدن‌دویل‌

دیولقب‌قومشلردی‌ الدجال‌دالك‌فتحی‌ وجیمك‌‌تشدیدیلە‌سفر‌ یولداشلری‌كە‌كثرت‌ اوزرە‌اولە‌

الدجالەكذلك‌دالك‌ فتحی‌وجیمك‌‌ تشدیدیلەبمعناە‌ ورجال‌مسیح‌كذابك‌ دخی‌‌اسمیدر‌
دجلة:

دالك‌كسری‌وجیمك‌ سكونیلە‌بغداددە‌اولان‌نهرعظیمك‌اسمیدر‌ثعلب‌ایتدی‌عبرت دجلةدیرلرالف‌‌

لام‌سز‌
المدجل:میمك‌ ضمی‌وجیمك‌‌‌فتحی‌وتشدیدیلە‌قطر‌‌ان‌ سورلمش‌‌دوە‌یقال‌ بعیر‌مدجل‌اذاكان‌

مهن‌ءبالقطران‌ابو‌عبیدایتدی‌قچان‌دوەنك‌ جملەبدنن‌ قطر‌انلسك‌اكاتدجیل‌ دیرسن‌واكر‌‌ قولتوقلرنە

وسائرقسق‌لرنە‌ سورسك‌اكادس‌ دیرسن‌‌
الدحل:دالك‌فتحی‌وحانك‌سكونیلەشول‌چقوردر‌

دوزیرلردە‌كە‌ابتدا اطاراولوب‌صكرە‌ واسع‌‌اولور‌
الدحول:ضمتینلەجمعی‌
الدحال:دالك‌

كسریلە‌كذلك‌جمعی‌
الادحال:همزەنك‌ فتحیلە‌كذلك‌جمعی‌
الدحلان:دالك‌ضمی‌وحانك‌سكونیلە

كذلك‌جمعی‌ذكر‌اولنا‌ن‌‌ چقورلرمعناسنە‌ودحل ذكراولنان‌چقورە كیرمكەدخی‌دیرلر‌ تقول‌دحلت‌

فیە



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64